Historia metody
Początki metodyce RGAA dało francuskie stowarzyszenie BraileNet, które już w 2003 roku opracowało i opublikowało pod nazwą AccessiWeb, aby zapewnić ujednolicone podejście do kontroli zgodności usług sieciowych dla WCAG. Ta metoda została szeroko rozpowszechniona we Francji oraz w świecie francuskojęzycznym.
W 2009 roku francuska administracja rządowa opublikowała pierwszą wersję „ogólnych wytycznych dostępności dla administracji” („Référentiel Général d’Accessibilité des Administrations”, w skrócie RGAA). Wytyczne były adaptacją WCAG 2.0 na potrzeby administracji francuskiej, wzbogaconą o szczegółowe instrukcje oceniania zgodności. W wytycznych wykorzystano dorobek stowarzyszenia BraileNet.
W 2014 roku stowarzyszenie BraileNet z grupą firm wygrało przetarg na aktualizację RGAA, w wyniku którego zostało wykonawcą tego rządowego zamówienia. 29 kwietnia 2015 roku udostępniono wersję 3.0 RGAA, która w dużej mierze korzysta z repozytorium AccessiWeb HTML5/ARIA.
W swej istocie RGAA to nie są tylko „ogólne wytyczne”, jak można by wnosić z nazwy. Jest to bogaty zasób cyfrowy, dostarczający precyzyjnych sposobów badania i oceniania dostępności stron internetowych.
Polskie tłumaczenie RGAA
W 2018 roku tłumaczenie RGAA wykonane przez pracowników Ministerstwa Cyfryzacji udostępniono na stronie Dostępność cyfrowa. Dzięki temu polskie zasoby poświęcone dostępności cyfrowej wzbogaciły się o niezwykle cenne i jedyne w takim wymiarze źródło metodyki oceniania dostępności.
Na podstawie tłumaczenia udostępnionego przez Ministerstwo Cyfryzacji Pracownia Dostępności Cyfrowej LepszyWeb.pl przygotowała i opublikowała internetową wersję RGAA systematycznie poprawianą.
Struktura RGAA
Całe repozytorium metody(ki) RGAA składa się z 6 sekcji:
- Kryteria i testy - uporządkowane w 13 kategorii - tematów,
- Słownik - definiujący i ujednoznaczniający stosowane terminy,
- Przypadki szczególne - prezentacja odstępstw od wymogów zdefiniowanych w kryteriach,
- Uwagi techniczne - wyjaśnienia dotyczące obsługi niektórych elementów HTML5,
- Baza referencyjna - kombinacje technologii, systemów operacyjnych i przeglądarek, które pozwalają stwierdzić, że oprogramowanie oparte na HTML5/ARIA „wspiera dostępność”, jak zdefiniowano w WCAG 2.0.
- Referencje - lista wykorzystanych źródeł i referencji
Kryteria i testy
Zdefiniowane w WCAG kryteria sukcesu zostały w RGAA przetransponowane na listę kryteriów i testów, które muszą być spełnione, aby zapewnić dostępność.
Specyfikacja RGAA zawiera ogółem blisko 280 testów dla 133 kryteriów uporządkowanych w 13 kategorii. RGAA stosuje wprawdzie własne kryteria sukcesu, ale każde z nich jest zmapowane z odpowiednimi kryteriami sukcesu oraz technikami WCAG, co powoduje, że RGAA są w pełni zgodne z WCAG. Nie znaczy to - oczywiście - że odwrotne stwierdzenie jest prawdziwe. WCAG nie są w pełni zgodne z RGAA.
Kryteria i testy są zbudowane zgodnie z następującymi zasadami:
- Kryterium lub test zadaje pytanie.
- Kryterium lub test zadaje tylko jedno pytanie i czeka tylko na odpowiedź (uwaga: w przypadku testu ta reguła może mieć pewne wyjątki)
- Jeśli odpowiedź jest pozytywna, oznacza to, że kryterium jest spełnione, że stwierdzono zgodność z wymaganiami dostępności
- Kryterium jest powiązane z co najmniej jednym kryterium sukcesu WCAG, którego poziom jest następnie wywnioskowany z najniższego poziomu WCAG;
- Test lub warunki testu są powiązane przynajmniej z techniką WCAG lub elementem specyfikacji HTML (lub powiązanych uwag).
- Lista kryteriów poprzedzona jest instrukcją obsługi wyjaśniającą, jak korzystać z repozytorium, gdy kod źródłowy nie jest kodem HTML5.
Lista kryteriów składa się z 13 tematów:
- Obrazy
- Ramki
- Kolory
- Multimedia
- Tabele
- Łącza
- Skrypty
- Elementy obowiązkowe
- Informacje o strukturze
- Prezentacja informacji
- Formularze
- Nawigacja
- Przeglądanie
Do każdego tematu dołączono informację wskazującą:
- Powiązane z tematem zasady WCAG (postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość, rzetelność);
- Ogólne zalecenie dostępności w formie jednego lub dwóch zdań podsumowujących cele tematu.
Następnie pojawia się lista kryteriów sformułowanych w postaci pytań. Każde kryterium posiada swój numer - identyfikator i oznaczone jest poziomem dostępności WCAG (A, podwójne A lub potrójne A) .
Poniżej każdego kryterium znajduje się zestaw testów, definiujących procedury sprawdzania, czy kryterium jest spełnione, oraz łącze do uwag technicznych, jeśli istnieją.
Na końcu znajduje się mapowanie reguł i testów RGAA do międzynarodowego standardu WCAG w następujący sposób:
- Lista kryteriów sukcesu WCAG (normatywny składnik WCAG), których dotyczy mapowane kryterium RGAA
- Lista technik wystarczających do spełnienia kryterium i lista błędów (awarii; nienormatywny składnik WCAG) związanych z mapowanym kryterium RGAA
Słownik
Aby zapewnić lepsze zrozumienie dokumentacji technicznej, wyjaśnić i ujednoznacznić terminy dodano słownik. Każdy termin zdefiniowany w słowniku jest powiązany bezpośrednio z listą kryteriów. Definicje stanowią integralną część repozytorium i mają wartość normatywną.
Uwaga dotycząca polskiego tłumaczenia: W tłumaczeniu terminów na języku polski starano się z jednej strony zachować w możliwie największym stopniu wierność oryginałowi, a z drugiej uwzględnić wszędzie gdzie to możliwe, rodzimą tradycję językową.
Przypadki szczególne
Wiele kryteriów RGAA odnosi się do przypadków szczególnych, w których zastosowanie kryterium może podlegać różnym ograniczeniom lub wyjątkom. W dokumencie Przypadki szczególne wymieniono wszystkie przypadki, w których dane kryterium nie ma zastosowania.
Uwagi techniczne
W uwagach technicznych podano wyjaśnienia dotyczące obsługi niektórych elementów HTML5, których obsługa może być zmienna, oraz sposób, w jaki repozytorium proponuje ich obsługę.
Baza referencyjna
Wiele kryteriów RGAA odnosi się do testów wykonywanych z użyciem różnych technologii wspomagających, przeglądarek i systemów operacyjnych. Ten dokument określa zestaw technologii, w oparciu o które należy przeprowadzać testy, aby przekonać się o dostępności dla jak najszerszej grupy odbiorców.
Referencje
Specyfikacja RGAA została sporządzona z wykorzystaniem różnych referencji i źródeł. Dokument referencyjny podaje listę użytych referencji.